راهنمای انتخاب انواع لیزر زیبایی و کاربردها
چگونه لیزر مناسب پوست خود را پیدا کنید
چندین دهه است که انواع لیزر زیبایی با فناوری پیشرفته و روشهای نوین درمانی در حوزهی زیبایی مورد استفاده قرار میگیرند.
اخیراً شاهد تغییراتی در قوانین سختگیرانهی سابق بودهایم؛ قوانینی که فقط پزشکان را مجاز به استفاده از لیزرهای درمانی میدانست (به این لیزرها، لیزر کلاس ٤ میگوییم).
حالا که سختگیری کمتری در این قوانین وجود دارد، در بسیاری از کلینیکها از لیزر استفاده میشود. پس اکنون، فرصت خوبی است تا درمورد انواع لیزر و تفاوتهای آنها اطلاعاتی را ارائه دهیم.
لیزرها در طیف وسیعی از درمانهای مربوط به پوست قابل استفاده هستند؛ جوانسازی پوست، لایهبرداری، کاهش چینوچروک، رنگدانهها، ضایعات عروقی، پاک کردن خالکوبی، کاهش مو، جای جوش، زخمهای جراحی و بسیاری خدمات دیگر.
به دلیل تنوع لیزرها و تأثیر متفاوت آنها بر پوست، شاید پرسوجو درمورد بهترین روش درمانی در ابتدا برایمان مشکل باشد. ممکن است جستجوی اینترنتی هم گیجکننده باشد و اطلاعات غلطی را به شما ارائه دهد.
ما تنها میخواهیم اطلاعات لازم را در اختیارتان قرار دهیم. پس با ما همراه باشید…
علاوه بر این مقاله : مقاله با عنوان آموزش جامع لیزرهای زیبایی نیز بسیار مفید خواهد بود .
لیزر چیست؟
بهتر است اول درمورد اینکه لیزر واقعاً چیست بیشتر بدانیم تا بتوانیم از درمانهایی که با لیزر انجام میشود درک بهتری داشته باشیم.
کلمهی لیزر (Laser) مخفف Light Amplification by Stimulated Emission of Radiation (تقویت نور به روش گسیل القایی تابش) است.
لیزر، نوری را با طول موج مشخصی ساتع میکند (از طیف نوری الکترومغناطیسی). نور لیزر سه مشخصه دارد:
- مونوکروماتیک: تنها یک طول موج و تک رنگ است.
- پیوستگی: نور لیزر همیشه همفاز است
- باریکهی موازی: نورهای لیزر در موازات یکدیگر حرکت میکنند
نور لیزر به پوست منتقل میشود و بعد در کروموفورهای آن جذب میشود. کروموفور شامل ملانین (رنگدانهی تیره)، هموگلوبین (قرمزی در رگهای خونی) و آب است.
انرژی لیزر طول موج مشخصی دارد که به طور گزینشی جذب آن میشود و میزان آسیبدیدگی بافت اطراف را به حداقل میرساند. وقتی نور به قسمت خاصی از کروموفور میرسد، آن را تخریب میکند؛ چیزی که به آن «فوتوترمولیسیس» میگویند.
به بیان سادهتر، لیزر پوست را با برداشتن قسمت مشخصی از آن ترمیم میکند.
بسته به طول موج لیزر و کروموفور، اختلالات پوستی که باید تحت درمان قرار بگیرند، تعیین میشوند. بعداً بیشتر در این مورد توضیح خواهیم داد.
تفاوت انواع لیزر زیبایی و دستگاه IPL/BBL چیست؟
هرچند هردوی اینها دستگاهها با انرژی نوری کار میکنند، ولی باهم تفاوتهای اساسی دارند. این مقاله قصد ندارد تفاوتهای لیزر و دستگاه IPL/BBL را با هم مقایسه کند. ولی در آینده، با کمال میل در این مورد توضیح میدهیم.
دستگاه IPL یا «پالس شدید نور» و BBL یا «نور با پهنای باند بالا»، هر دو نور ساتع میکنند و مانند لیزر، مونوکروماتیک هستند. طیف نوری در سیستمهای IPL/BBL معمولاً از ٤٠٠ تا ١٢٠٠ نانومتر است. این دو دستگاه، از لحاظ ساختاری بسیار مشابه یکدیگر هستند.
در این لینک 👈 حذف موهای زائد با دستگاه IPL
هردوی اینها، فیلترهایی دارند که از پهنای طول موج کم میکند و برای درمان پوست مورد استفاده قرار میگیرد؛ درست مانند یک لیزر. اگر از این دستگاه به درستی استفاده شود، اثربخشی بالایی خواهد داشت. ولی در صورت عدم استفادهی درست، تأثیرات IPL قابل پیشبینی نیست و اگر پوست بیش از حد نیاز در معرض طول موج نور قرار بگیرد، میزان عوارض ناشی از آن افزایش پیدا میکند.
نور دستگاه IPL و BBL مانند لیزر، موازی نیست؛ این یعنی نور از هم جدا شده و منتشر میشود. با این حال، استفاده از فیلتر و اپلیکاتور باعث کاهش پهنای نور میشود تا به بخش مشخصی از پوست برسد.
لیزرها به طور گزینشی بخش مشخصی از پوست را درمان میکنند و دقت بالا، از مزایای آنها به حساب میآید. با این حال، دستگاههای IPL و BBL هم مزایای دیگری دارند. مثلاً میتوانند با استفاده از فیلترهای مناسب با یک جلسه، قرمزی و رنگدانهی پوست را درمان کنند. تفاوت این دو دستگاه این است که BBL توان بیشتری در کاهش پهنای نور دارد و با استفاده از فیلترهای بیشتر، با دقت بیشتری رنگهای مشخصی در پوست را هدف میگیرد.
کروموفور چیست؟
کروموفور پوست چیزی است که طول موج لیزر، جذب آن میشود. همانطور که پیش از این اشاره کردیم، کروموفورها ملانین، هموگلوبین و آب هستند. کروموفور با طول موج تعیین میشود و معمولاً یک طول موج فقط در یک نوع کروموفور جذب میشود.
جالب این است که عمق مختلف در کروموفور تعیین میکند کدام طول موج بهتر است و همچنین میتواند تعیین کند کدام لیزر در آن جذب میشود. اینجاست که کار، پیچیده میشود و اهمیت مهارت درمانگر مشخص میشود. کار با لیزر، آسان نیست.
ملانین
ملانین (رنگدانهی پوست) در طول موج ٥٠٠ تا ١٠٦٤ نانومتری جذب میشود، ولی عمق آن به جای رنگدانهها بستگی دارد. ممکن است رنگدانه مانند ملاسمای هورمونی در عمق غشاء میانی پوست باشد و یا مانند آفتابسوختگیها در سطح لایهی رویی پوست قرار داشته باشد؛ و یا اینکه ترکیبی از این دو باشد. ملانین در فولیکول مو هم وجود دارد که در عمق پوست است و بنابراین برای از بین بردن فولیکول مو، طول موج لیزر باید تا عمق پوست نفوذ کند.
هموگلوبین
هموگلوبین در رگهای خونی است و باعث میشود که خون، رنگ قرمزی داشته باشد. لیزرها برای درمان کاپیلاریس (پاره شدن عروق خونی زیر مویرگها)، گر گرفتگی، رگهای خونی آسیبدیده، روزاسه (التهاب و قرمزی مزمن پوست) و زخمهای قرمز مورد استفاده قرار میگیرند. هموگلوبین بیشتر در طول موج کوتاه جذب میشود، ولی از آنجایی که بعضی از رگهای خونی در عمق پایینتری قرار دارند، به طول موجهایی با اعماق مختلف نیاز داریم.
آب
با اینکه آب در همهی سطوح پوست وجود دارد (در حقیقت ٨٠ درصد بدن ما از آب تشکیل شده)، ولی جذب طول موجهای بلندتر میشود. آب، جذب لیزرهای فرسایشی (ablative) میشود؛ یعنی لیزرهایی که برای لایهبرداری پوست و درمان جای زخم و چینوچروک مورد استفاده قرار میگیرند. لیزرهایی با طول موج بلند با اهداف مختلف به اعماق پوست نفوذ میکنند ولی در هر صورت جذب آب میشوند.
خالکوبی
در این مقاله قصد نداریم در مورد از بین بردن جای خالکوبی (تاتو) صحبت کنیم، ولی رنگدانهی خالکوبیها هم مانند کروموفور هستند. رنگ قرمز، آبی، سبز و غیره همگی جذب طول موج لیزر میشوند. تفاوت از بین بردن خالکوبی این است که لیزر باید بسیار قدرتمند باشد و پالسهای بسیار کوتاهی ساتع کند تا رنگدانههای خالکوبی تخریب شوند، نه اینکه با حرارت آنها را از بین ببرد. لیزرهای رفع خالکوبی، معمولاً کیو سوئیچ یا پیکو/نانو ثانیه هستند.
انواع لیزر زیبایی و ویژگی ها
این بخش کمی گیجکننده (و البته جالب) است.
باید در نظر داشته باشیم که به دلیل تکی بودن طول موج انواع لیزر زیبایی، برای درمان انواع اختلالات مناسب هستند. نوع خاصی از لیزر، پاسخگوی تمام مشکلات پوستی نیست و برای هر مشکلی باید درمان مناسب آن را پیدا کنیم.
اینجا فهرستی از انواع لیزرهایی که درحوزهی زیبایی مورد استفاده قرار میگیرند، آورده شده است:
- لیزر KTP (پتاسیم تیتانیل فسفات)
طول موج ٥٣٢ نانومتر. این نوع لیزر معمولاً به همراه لیزر Nd:YAG مورد استفاده قرار میگیرد. نور ایجادشده توسط این لیزرها، سبز است و در ملانین و هموگلوبین جذب میشود. این لیزرها برای درمان رنگدانهها و ضایعات عروقی مانند کاپیلاریس و روزاسه مناسب هستند.
- لیزرهای پالس-دای (PDL)
طول موج ٥٧٧ تا ٥٨٥ نانومتر. نور ایجادشده توسط این لیزرها زرد است و برای درمان هموگلوبین و درمان ضایعات عروقی مناسب هستند. لیزرهای PDL در درمان ضایعات عروقی مانند ماهگرفتگیهای مادرزادی و لخته شدن خون، اثربخشی بالایی دارند.
- لیزرهای روبی (Ruby)
طول موج ٦٩٤ نانومتر. نور ایجادشده توسط این لیزرها قرمز است. در نتیجه، جذب قسمتهای آبی و سیاه پوست میشوند و برای درمان اختلالات رنگدانهای و همینطور ملانین ساقهی مو مورد استفاده قرار میگیرند. لیزر روبی برای کاهش مو و از بین بردن جای خالکوبی (رنگدانههای آبی و سیاه در خالکوبیها) استفاده میشوند.
- لیزرهای الکساندرایت
طول موج ٧٥٥ نانومتر. این لیزر با انتشار نور قرمز، کاملاً در ملانین جذب میشود. این لیزرها مانند لیزرهای روبی برای کاهش مو کاربرد دارند ولی با طول موج بلندتر (٧٥٥ نانومتر در برابر ٦٩٤ نانومتر)، بیشتر در عمق پوست نفوذ میکنند و به فولیکول مو میرسند.
- لیزرهای دیودی
طول موج نزدیک طیف مادون قرمز. این لیزرها نوری بین ٨٠٠ تا ٩٠٠ نانومتر ساتع میکنند و جذب ملانین میشوند. این لیزرها برای کاهش مو استفاده میشوند (این لیزر هم تا عمق نفوذ میکند و به فولیکول مو میرسد) ولی بعضی از لیزرهای دیودی، طول موج بلندتری دارند (١٤٥٠ نانومتر) و در آب جذب میشوند. این لیزرها با تحریک کلاژنسازی برای جوانسازی پوست مورد استفاده قرار میگیرند.
- لیزرهای Nd:YAG (نئودیمیوم:ایتریم گارنت آلومینیومی)
استفاده از لیزرهای Nd:YAG در حوزهی زیبایی متداولتر است. این لیزرها پرتو مادون قرمز ساتع میکنند که جذب ملانین، آب و هموگلوبین میشود. البته این جذب در هموگلوبین بیشتر است. این لیزرها چندکاره هستند و در دو شکل کیو سوئیچ و پیکو عرضه میشوند که این یعنی برای از بین بردن خالکوبی نیز کاربرد دارند. همانطور که بعضی از لیزر برای لایهبرداری و جوانسازی پوست مناسبتر هستند (اربیوم و دیاکسیدکربن)، این لیزرها برای ضایعات عروضی بهترین گزینه به حساب میآیند.
- لیزرهای Er:YAG (اربیوم:ایتریم گارنت آلومینیومی)
طول موج این لیزرها، ٢٩٤٠ نانومتر است. لیزرهای اربیوم بیشترین جذب در آب را دارند. در نتیجه، به این لیزرها، لیزرهای فرسایشی گفته میشود؛ زیرا با لایهبرداری، سطح رویی پوست را از بین میبرند. این لیزرها با نفوذ به عمق پوست باعث کلاژنسازی میشوند و برای جوانسازی پوست و از بین بردن چینوچروک و جای زخم کاربرد دارند.
طول موج این لیزرها، ١٠٦٠٠ نانومتر است. این لیزرهای قدرتمند برای اهداف درمانی مورد استفاده قرار میگیرند. این لیزرها با برش و تخریب بافت در جراحی و همینطور لایهبرداری پوست کاربرد دارند.
لیزرهای فرسایشی و غیرسایشی
شاید در تبلیغات، این اسامی به گوش شما خورده باشد.
بهطور خلاصه، لیزرهای فرسایشی ( ablative – ابلیتیو ) مانند لیزر اربیوم و دیاکسیدکربن برای از بین بردن لایهی رویی پوست (اپیدرم) استفاده میشوند. این لیزرها برای درمان آسیب دیدن پوست در اثر اشعهی ماوراء بنفش، خطوط عمیق پوستی، چینوچروک، سرطان پوست و جای زخم کاربرد دارند و باعث بازسازی کلاژن و الاستین پوست میشوند.
لیزرهای غیرسایشی پوست را تخریب نمیکنند. این لیزرها با گرم کردن پوست، انواع اختلالات پوستی مانند ضایعات عروقی یا رنگدانهای را درمان میکنند و باعث تحریک کلاژنسازی میشوند. لیزرهای غیرسایشی معمولاً هیچ دوران نقاهتی ندارند، در حالیکه لیزرهای فرسایشی بسته به شرایط، دوران نقاهت نسبتاً طولانی دارند.
عوارضی مانند هایپرپیگمنتیشن و قرمزی پوست در لیزرهای فرسایشی بیشتر است. ولی با آموزش درست و استفادهی صحیح از دستگاه این عوارض به حداقل میرسد.
لیزرهای فرکسل
فرکسل، یکی از برندهای لیزر است؛ درست مانند نایک که برند کفش است.
این لیزر، یکی از اولین تجهیزاتی است که از فناوری فرکشنال بهره میبرد و به همین دلیل شناختهشده است. لیزرهای فرکشنال با کاهش پهنای پرتوهای نور به عمق پوست نفوذ میکنند و در نتیجه باعث میشوند که بافت اطراف پوست آسیب نبیند. با این کار، طول دوران نقاهت کاهش پیدا میکند. زیرا بافت، آسیب کمتری دیده است. با این حال، اثربخشی این نوع لیزرها با درمانهای دیگر برابر است.
پرطرفدارترین نوع لیزر فرکسل، لیزری با طول موج دوگانه و غیرسایشی است (طول موج ١٩٢٧ و ١٥٥٠ نانومتر). فرکسل، یک لیزر دیاکسیدکربن فرسایشی هم دارد. شاید مراجعهکنندگان ندانند از کدام فرکسل استفاده میکنند. فرکسل دوگانه (Dual) (١٩٢٧ و ١٥٥٠ نانومتر) غیرسایشی است و فرکسل Repair (١٠٦٠٠ نانومتر) فرسایشی است که این یعنی روند درمان متفاوت این دو لیزر، نتایج متفاوتی در پی خواهد داشت.
پس یادتان باشد که درگیر اسامی انواع لیزر زیبایی نباشید.
بسیاری از لیزرهای دیگر هم از فناوری فرکشنال استفاده میکنند. بسیاری از لیزرهای دیاکسیدکربن جدید و لیزرهای فرسایشی اربیوم، فرکشنال هستند؛ این یعنی دوران نقاهت کوتاهی دارند و خطر بروز عوارض نیز در آنها پایین است.
این درمانها با بازسازی و تحریک کلاژن، باعث کاهش فوتودمج، چینوچروک، رنگدانهها، تغییرات در بافت پوست و داشتن پوستی سالم و براق میشود. فناوری لیزرهای فرکشنال رو به پیشرفت است.
در بازار، نوعی لیزر دوگانهی فرسایشی و غیرسایشی وجود دارد که با یک نوع درمان، هر دو مزایا را به بیمار ارائه میدهد و دوران نقاهت کوتاهی دارد.
خطرات انواع لیزر زیبایی و دستورالعملهای
همانطور که پیش از این اشاره شد، قوانین سختگیرانه مربوط به استفاده از انواع لیزر زیبایی تغییر کرده است. برای استفاده از یک لیزر کلاس ٤ باید حتماً دارای گواهینامه باشید.
درمانها در حوزهی زییایی با لیزر مانند درمان ضایعات عروقی و رنگدانه و همینطور جوانسازی پوست توسط متخصصان پوست و پرستاران انجام میشود. با این حال در این مورد قوانین سختگیرانهای وجود دارد. باید حتماً اطمینان داشته باشید که درمانگر شما:
- یک پزشک بالینی است و در دورههای مربوط به درمان پوست شرکت کرده است.
- لااقل ١٠٠ ساعت زیر نظر پزشکی که در این حوزه دارای گواهینامه است، آموزش دیده است. این دورهها شامل ٥٠ ساعت آموزش برای درمان رنگدانهها و ٥٠ ساعت برای درمان ضایعات عروقی است. رفع موهای زائد با لیزر نیز به ٢٥ ساعت آموزش عملی نیاز دارد.
- پزشکان به این نوع آموزش که در بالا توضیح داده شد، نیازی ندارند.
- پرستاران و متخصصان پوستومو فقط میتوانند درمانهای مربوط به رفع موهای زائد، ضایعات عروقی (مثلاً قرمزی و رگهای روی صورت) و رنگدانه (پاک کردن خالکوبی توسط پرستاری با لااقل ٥ سال تجربه) را انجام دهند. استفاده از لیزرهای فرسایشی مانند لیزرهای دیاکسیدکربن و اربیوم مجاز نیست.
در صورت استفادهی درست، اثربخشی لیزرها بالاست و خطر کمی دارند. با این حال، ممکن است عوارض ناخواستهای ایجاد شود.
انرژی که از انواع لیزر زیبایی آزاد میشود، ممکن است بسیار قوی باشد که با توجه به نوع پوست بیمار، اهداف درمانی و دوران نقاهت مطلوب، این انرژی قابل تنظیم است. بسیاری از خطرات لیزر ناشی از انتخاب نادرست این انرژی و استفاده از لیزری نامناسب برای درمان است.
عوارض جانبی ناشی از درمانهای فرسایشی شامل این موارد است:
- قرمزی
- التهاب
- پوستهپوسته شدن
- بروز جوش و آکنه
- چرک و ترشح
بعضی از خطرات جدی شامل این موارد است:
- هایپرپیگمنتیشن (لکههای تیرهی پوستی)
- هیپوپیگمنتیشن (لکههای روشن پوستی)
- عفونتهای قارچی یا باکتریایی
- تبخال (زخمهای سرد)
- سوختگی و جای زخم (بهندرت اتفاق میافتد و اغلب به دلیل بیتجربگی اپراتور لیزر است)
درمان با انواع لیزر زیبایی مانند دیگر پروسههای درمانی، دوران نقاهت دارد و همیشه احتمال خطر وجود خواهد داشت. حتماً از افرادی در یک کلینیک معتبر که در این زمینه آموزش دیدهاند و از فناوری با کیفیت بالا استفاده میکنند کمک بگیرید تا میزان خطر به حداقل برسد.
لطفا به جهت مشاوره محصولات با کارشناسان مجموعه ما در ارتباط باشید :
کارشناس فروش ۱ : ۰۹۱۹۵۸۸۹۰۲۶
کارشناس فروش ۲ : ۰۹۱۹۵۶۶۰۴۵۶
دفتر فروش : ۰۲۱۲۸۴۲۳۱۷۰(ده خط)